Kortegolf-superheterodyne met Geloso-spoelen

 

UPDATE: Amrohblok

 

De middenfrequent transformatoren had ik meegenomen naar de radiovlooienmarkt van Rosmalen om ze te verkopen. Er was geen belangstelling voor, dus mee terug naar huis, weer in het Geloso-doosje gelegd. Daar lagen echter ook nog twee Geloso-spoelblokjes in, met aansluitgegevens die ik in 2001 ergens vandaan getoverd heb, ik weet niet meer waar vandaan.

Daar zijn ze. Ja de uitdaging is wel groot om er een ontvanger van te maken.

Het zijn de "Trasformatori a media frequenza" van Geloso, type 712 en 713. Naspeuringen op internet resulteerden in gegevens. Daar werd trouwens gesproken over de combinatie 711 en 713. De 712 is waarschijnlijk de uitvoering waarbij de roosteraansluiting aan de onderzijde zit en niet zoals bij de 711 aan de bovenkant. ( Eigen fantasie....)

De data van de MF-trafo's. Door op de afbeelding te klikken krijgt U een leesbaar exemplaar.

Het voorbeeld waarin de trafo's worden toegepast, het ging mij puur om de aansluitingen.

Geloso spoelblok voor drie kg-golf-bereiken. Volgens niet meer achterhaalbare gegevens: 1,5 tot 5 MHz. 5 tot 10 MHz 10 tot 23 MHz.

De aansluitgegevens van het blok. Het heeft geen enkele typeaanduiding, ik moet dus mijn eigen data maar geloven. De volgende stap was het zoeken naar een geschikt chassis. Nu heb ik ooit eens wat standaard chassis gemaakt, zonder gaten. Daar kwam er nu een goed van pas, geheel maagdelijk en glimmend. Met de gatenpons (Eén van de meest nuttige gereedschappen in mijn shack) de benodigde gaten gemaakt. Netjes op afgemeten afstanden en naar oude ontvanger-regels. Ik weet ook niet waarom dat zo is, maar de voeding bevindt zich meestal aan de linker kant en de ontvanger bouwt op vanuit de rechter kant. Dat zal wel een soort gedragsregel onder de radiobouwers zijn. Ik heb nog maar zelden afwijkingen gezien.

Het resultaat.

Vooraanzicht met een vertragingsknop van een havenradar-apparaat. De uitgangstrafo en smoorspoel zijn van Amroh en de voedingstrafo van Philips. De gehele Europesche radio-componentenindustrie heeft een bijdrage geleverd aan dit toestel. Dat is nog eens Europees denken.

Bovenkant. Buizen van links naar rechts: ECH81, EF89, EABC80, EL84 en EZ80.

Rechterzijde met spoelblok en 2 x 500 pF afstem-C.

Linkerkant met voeding.

Achterkant, ik vind het ontzettend knap, maar ik heb geen gat teveel of verkeerd geboord. ( Dat is de eerste keer )

De gehele onderkant.

Een wat gedetailleerdere blik op de componenten.

Het werkt allemaal prachtig en de ontvanger is heel gevoelig, net als die oude Philips-radio's. Het eerste frequentiebereik klopt, 1,5 - 5 MHz. Het tweede loopt echter van 5 tot ca 11,5 MHz, ik kan er niets aan bijregelen. En het derde bereik zwijgt in alle talen. De oscillator doet het niet. Waarschijn defect van het spoelblok. ( Draadje afgebroken ...?)

Ik heb het schema als volgt samengesteld:

Gegevens van de trafo's en spoelblok van Geloso. De verschillende ontvangertrappen uit het Philipsboekje "Elektronenbuizen", jaargang onbekend maar ik denk zo van omstreeks 1962.

Hieronder de voorbeelden uit dit boekje. De ontvanger is op wat kleine dichterlijke vrijheden na aan de hand van deze schema's opgebouwd. Klik op de beelden voor een vergroting.

Mengtrap, aangepast op Gelosospoelblok.

MF-trap met EF89.

Detector, AVC en eerste LF-trap.

Laagfrequent eindversterker.

Voeding met EZ80, ik heb hier ipv. weerstanden een Amroh-smoorspoel gebruikt.

Het is een ontvanger geworden waar je met rode oortjes, net als vroeger, naar allerlei exotische geluiden op de, nog steeds interessante, korte golf kunt luisteren en dat alles op een stukje draad van ca. 10 meter.

Top of page

 

 

UPDATE : Toepassing van een Amroh spoelblok.

Maar ja, de mens wil wel eens wat anders dan korte golf luisteren, daar heb je mooie communicatie ontvangers voor. Dus wat is er mis met een spoelblok van Amroh, de 736. Deze lag nog ongebruikt in de Amroh-doos. Uit oude "Jongens Radio" deel 1 t/m 4 de aansluitgegevens gehaald en tevens vastgesteld dat het hier om een spoelblok gaat voor de ontvangst van Lange-, midden- en korte-golf. Met wat vijl en boorwerk werd de 736 gemonteerd en aangesloten.

En dat is het blokje. Er moesten ook nog twee trimmers voor de middengolf op de afstemcondensator gezet worden. Het werkt, zelfs zo goed dat de ECH81 ook al oscilleerneigingen kreeg en er extra afschermschotje geplaatst moest worden Na enige afregelprobleempjes werkt de zaak uiteindelijk perfect en ik ben verbaasd over de gevoeligheid. Omdat er op oude radio's ook vaak een afstemoog zit mag dat hier natuurlijk niet ontbreken. Eerst een EM84 geprobeerd, maar ik vindt een EM80 toch mooier. Maar ja de exemplaren die ik heb geven bijna geen licht. Toen een EM85 gepakt en die doet het prima, zelfs bij veel omgevingslicht.

Dat is toch heel mooi.....

In vroeger jaren was een S-meter ook een "must". Prachtige legersets werden verknoeid door er een S-meter op te monteren. Ook ik heb me daar schuldig aan gemaakt. In dit geval kon er nog niets verprutst worden. Ik heb een kathodeweerstand van 150 Ohm aan de EF89 gezet met ontkoppel-C. De spanning gemeten die over de weerstand valt, dat is ongeveer een volt. Een spanningsdeler gemaakt met twee silicium-diodes (=1,4 Volt) en weerstand van 33 kOhm in serie voor de referentiespanning die met een potmeter van 1 kOhm geregeld kan worden. Tussen kathode en arm van de potmeter een 500 microAmpere meter gehangen en zie daar een perfecte S-meter. Ik kan nu Radio 5 een dikke S-9 + 30 dB geven .

De S-punten schaal ontbreekt nog. Met deze schaal is de ontvanger echter prima af te regelen.

De combinatie afstemoog en S-meter.

De werkplek waar al deze wonderen worden verricht.

Het volgende project is een HF-voorversterker met een ferritstaaf.

Top of page.