De Oost-Duitse (NVA) veldradio R-107T is een draagbare VHF-radiozender/ontvanger die oorspronkelijk in de Sovjet-Unie in de jaren ’60 werd ontwikkeld (R-107, opvolger van de R-105/106-serie). De R-107T (“T” = Transistorisiert, deels met transistoren uitgevoerd) werd in de DDR onder licentie geproduceerd door RFT in de jaren ’70 tot begin jaren ’80 voor gebruik door de Nationale Volksarmee.
Ontwikkeling origineel: eind jaren ’60 (USSR).
-
DDR-productie: ongeveer 1970–1982.
Laatstgenoemde transceiver werkt nog gedeeltelijk met buizen terwijl de R-107-T volledig met halfgeleiders is uitgerust. Zelfs een paar IC's zijn in gebruik. Een schema van dit apparaat heb ik nergens kunnen ontdekken. U moet het doen met het blokschema.
Door op de afbeeldingen te klikken verkrijgt u een vergroting in een apart venster.
Het DDR-groen van de radio. Door jarenlange opslag is er een vettige laag ontstaan op de kast. Dus na gebruik goed je handen wassen......
De voorzijde met alle bedieningsknopjes en de analoge meter en een digitale frequentie uitlezing.
De eigenschappen van het apparaat. Toch wel veel gewicht voor een uitgangsvermogen van 1 Watt.
Op deze afbeelding is beter te zien welke functies bij de diverse knoppen behoren.
Op onderstaande beelden worden deze teksten nog eens weer gegeven.
Links boven de antenneaansluiting. Daar onder, aan de linker zijkant de aansluiting voor een meegeleverd leeslampje, ja, het gemak dient de mens. Daarnaast de aarde aansluiting en de LTG (draadleiding) voor de afstandbediening .Er onder een aan/uitschakelaar van de batterijspanning. Dan meer naar rechts boven de draaispoelmeter waarmee met de zich daar onder bevindende schakelaar de verschillende metingen kunnen worden ingeschakeld, te weten: Status van de 2,4 Volt spanning, dan de -12 Volt voor de zender, de antennestroom en nogmaals de 2,4 Volt.
De connector links onder is voor de aansluiting van een externe voedingsbrton. De drukknop activeert een bel of zoemer in de afstandsbediening om de operator wakker te schudden. Dan rechts een schakelaar voor de "Rausch-sperre", dat is de squelch. Een niveau daar voor kan niet worden ingesteld.
De ronde knop links boven is de antenne-afstemknop. De drie aansluitbussen met AFN, BEGR en -12 V zijn meetbussen . AFN is waarschijnlijk de discriminatorspanning, BEGR zal de begrenzer zijn en -12 Volt is wel duidelijk. Dan komt rechts de knop Betriebsart of wel Mode. De bovenste stand Telefonie, dan Dienstverbinding , daaronder FernBedienung, dan Funkübertragung ontvangst. Dan RETR, wat dat ook betekenen mag en dan nog de zendschakelaar. Geheel rechts boven de connector voor de hoofdtelefoon en microfoon. Daar onder de keuzeschakelaar voor het frequentiebereik. Achter het rode venster bevinden zich de display's voor de frequentie-uitlezing met rechts daarvan de afstemknop met een vergrendelings-mechaniek.
Het display geeft de frequentie in kHz aan. De grote ronde knop is zoals boven al is genoemd voor het afstemmen van de radio.
De linker zijde met de klep die toegang geeft tot het batterij-compartiment. Door de twee schroeven los te draaien gaat het deurtje open.
In de deur nog een rubber om de batterijen op hun plaats te houden.
Een blik op de batterijaansluitingen, ze zijn V-vormig en de ronde aansluitingen van de batterijen passen daar keurig in. De batterijen levereen 2,4 Volt per stuk, er worden er twee gebruikt.
De rechter kant met een ronde knop. Deze wordt gebruikt als de stekker van de spreekgarnituur is aangesloten en het dekseltje van de connector aan het kettinkje bungelt.Deze deksel past op de ronde knop.
De achterkant met nog wat bevestigingen en een viertal voeten wanneer de set in vertikale stand wordt gebruikt.
De bovenplaat met daar op R-107T met het serienummer.....????? Als dit nummer overeenkomt met het aantal gefabriceerde apparaten, dan moeten er nog vele op deze aardbol zwerven. Dus het zal wel net zo iets als een Philips serienummer zijn, daar zit ook van alles in verwerkt.
Nu komt een spannend moment, de kast moet geopend worden.
Dat gebeurt met vijf schroeven
De rode pijlen geven de plaats van de bevestigingsschroeven aan. De vier grote schroeven op het hoofdpaneel zijn voor de bevestiging van het voorfront. Wil je dat er ook afhalen, dan dienen ook alle knoppen verwijderd te worden. Dat was een operatie die me net wat te ver ging.
Vanaf nu zit er wat beweging in de zaak, maar er zit nog ergens wat vast...
In het midden zijn drie aansluitingen te zien. De draden van de batterijbak moeten eerst losgesoldeerd worden om het geheel uit de kast te halen.
De lege kast met de batterijaansluitdraden.
Onder de drie aansluitingsdraden. Maar nu kan het binnenwerk bewonderd worden.
De bovenkant van de set. Ik heb maar gelijk de afdekplaatjes die met vele,kleine schroefjes met verzonken kop zijn vastgezet, verwijderd. Bij sommige schroeven moeten de verzegelingsplakkers er af gehaald worden. Maar de garantie is er toch wel af.
Links de antenne-aansluitunit, dan de antenne-aanpas-eenheid en dan waarschijnlijk de MF-versterker.
De antenne aanpassing. Het middendeel is de stator, de linker rotor wordt direct aangedreven door de aanpasknop. de rechter rotor draait in een verhouding van ca. 1 op 10 rond. Een wel doordachtsysteem. De uitvoering is ook prachtig. Ik had altijd een beetje medelijdend gevoel bij de Oost-Duitse producten, maar bij het open maken van diverse DDR-apparaten ben ik er wat anders over gaan denken. Men leverde toch wel degelijk vakwerk. Hoewel, het is van oorsprong Russisch.,,,
In het bovenste bakje zit de HF-dioden-umschaltung met filter. Daar onder de MF-versterker en VCO van 8 MHz.. Verder rechts een doosje met daarin een kristal-filter?.
Dit lijkt wel op een motor, maar wat is het ???????
De onderkant met links de afstemming van de ontvanger en rechts een powertor voor het maken van de - 12 Volt uit de laagspanning van de batterijen..
Wat meer details van de afstemming. Dat ziet er niet verkeerd uit.
De achterkant.
Het is moeilijk uit te dokteren waarvoor alles dient Het apparaat bestaat uit meerder modules die aardig verstopt zijn in het geheel.
Een printplaatje met tien transistoren, of dat wat met de remote control te maken heeft?? Het zit er wel dicht bij in de buurt. Rechts de twee stekkerbussen voor het leeslampje, ja, dat weet ik dan wel weer...
Links de SWR-brug en rechts een stukje voeding met geheel rechts de batterij-aansluitingen.
Dit lijkt wel wat op de power-amplifier om de één watt HF te produceren, een soort balansversterker.
Een blik in de tandwielkast. Het zou best mooi zijn een echte vergelijking te maken met de R-107. Er zijn veel zaken die zo overgenomen zijn uit het oude ontwerp, zoals de afstem-aandrijving.
De hoofdtelefoon.
De TA-56 M, impedantie 50 Ohm.
De microfoon met PTT-schakelaar.
De schakelaar heeft de vervelende eigenschap dat wanneer je hem activeert, hij ook in die toestand blijft staan. Pas wanneer je het vergrendelpalletje in drukt komt de schakelar weer in de open stand. Het zwarte cirkeltje met de drie gaatjes is de microfoon.
De stekker met vijf aansluitpennen.
Het blokschema.
De Nederlandse vertaling van het Duitse artikel over de R-107-T
Het Radiostation R-107-T
Doel
Het R-107 T-radiostation vertegenwoordigt de verdere ontwikkeling van het R-107-radiostation. Uiterlijk lijken beide apparaten sterk op elkaar. Het basisontwerp is vergelijkbaar, hoewel het fundamenteel verschillende apparaten zijn.
Waar het R-107-radiostation is uitgerust met buizen en een schaalverdeling met vergrootglas heeft, is de R-107 T een volledig getransistoriseerd apparaat met IC's en een digitaal display. Dit maakt het qua schakeling een compleet ander apparaat, maar de technische prestatieparameters zijn vrijwel identiek aan die van zijn voorganger.
Constructieve opbouw
Het basisontwerp (behuizing, frontpaneel, lay-out van de bedieningselementen op het frontpaneel) van het R-107 T-radiostation is grotendeels hetzelfde als dat van het R-107-radiostation. Het frontpaneel, waaraan de afzonderlijke componenten zijn bevestigd, is tevens het dragende element van de componenten van de radio.
- Hoogfrequentmodule
- Basisoscillator
- Middenfrequentmodule
- Voedingsmodule
- Gecombineerde module
- Antenne-aanpassingsmodule
- Schakelmodule
De hoogfrequentmodule bevat de RF-ontvangerversterker en -mengtrap, de bereikoscillatoren en de zendervermogensversterker. De module bestaat uit een gegoten chassis. De variabele condensator is in het midden van de module gemonteerd. Rechts en links daarvan bevinden zich de resonantiecircuitelementen en de printplaten met de transistoren en bijbehorende componenten. De RF-module is aan alle zijden omsloten. Deze is elektrisch verbonden met het frontpaneel via een aansluitstrip. De elektrische verbinding met de basisoscillator wordt gemaakt via een draadbrug en de verbinding met de middenfrequentmodule via een coaxkabel. De variabele condensator van de RF-module is via een tandwielaandrijving verbonden met de hoofdafstemming. De basisoscillator bevindt zich precies in het midden van het frontpaneel. Deze is ondergebracht in een afgesloten behuizing. De variabele condensator van de basisoscillator is eveneens via een tandwielaandrijving verbonden met de hoofdafstemming.
De gecombineerde module bevindt zich tussen de RF-module en de middenfrequentmodule. Deze is eveneens ondergebracht in een gegoten chassis. Het chassis is aan alle zijden omgeven door afschermplaten. De module is elektrisch verbonden met het frontpaneel via een connectorstrip. De hoogfrequente verbinding van de gecombineerde module met de basisoscillator verloopt via een coaxkabel. De middenfrequentmodule bevindt zich boven de gecombineerde module en bestaat uit een gegoten chassis dat aan twee zijden is afgeschermd, omgeven door afschermplaten. De elektrische verbinding verloopt eveneens via een aansluitstrip, de RF-verbindingen via coaxkabels.
Rechts van de middenfrequentmodule bevindt zich de antenne-aanpassingsmodule. Deze is gemonteerd op een gegoten chassis, dat ook aan alle zijden is omsloten door afschermplaten. De module is via een tandwielaandrijving verbonden met de knop voor de antenne-afstemming op het frontpaneel.
Een verzilverde brugdraad loopt van de module naar de antenneaansluiting van de radio. Rechtsboven, naast de antenne-afstemtrap, bevindt zich een soldeerstrip waarop de componenten voor de antennestroomindicator zijn gemonteerd.
Daaronder bevinden zich de schakelcomponenten op een printplaat-module. Links bevindt zich het grote blok van de voeding van de radio. Het is een compacte behuizing.
De elektrische verbinding met de overige componenten verloopt via een aansluitstrip.
Werkwijze
De hoogfrequentmodule bevat de HF-ontvangstversterker, de mengtrap, de bereikoscillatoren en de eindversterkertrap. Vanuit de antenneadapter wordt het ontvangstsignaal via een HF-diodeschakelaar naar een van de twee HF-versterkertrappen geleid, afhankelijk van het betreffende bereik.
Twee in sperrichting geschakelde diodes zijn parallel geschakeld aan de resonantiekring van de ingangstrap. Bij een groot signaal openen en verzwakken de diodes het signaal dat de versterkeringang en eventuele signalen met een gevaarlijke amplitude. De RF-versterker heeft een hoge ingangsimpedantie en is uitgerust met FET-transistoren. De radio bevat twee identiek opgebouwde RF-versterkers, één voor bereik 1 en één voor bereik 2. Beide RF-voorversterkers zijn geïntegreerd in één RF-eenheid met een gemeenschappelijke mixer. De mixer genereert het verschilsignaal van de synchroon aangestuurde basisoscillator, die werkt in een bereik van 23-44 MHz en 3 MHz afwijkt van de ontvangstfrequentie.
Het resultaat van de menging is het ontvangen middenfrequentsignaal van 8 MHz. In het ene frequentiebereik wordt de somfrequentie gebruikt, in het andere de verschil-frequentie. Het signaal komt vervolgens in de middenfrequentiesectie terecht, waar een kwartsfilter een hoge selectiviteit bereikt. Na verdere versterking wordt het signaal doorgegeven aan de demodulator, die gebruikmaakt van een PLL-systeem (fasefeedback).
Vanaf hier gaat het signaal via een schakelbare squelch naar de audioversterker en naar de hoofdtelefoon. Het squelchcircuit genereert ook een uitgangssignaal, dat naar een connectorbus op het frontpaneel wordt geleid en beschikbaar is voor de aansturing van een relaisbedieningssysteem.
Tijdens de transmissie is een aanzienlijke schakeling nodig om de hoge frequentie-stabiliteit van de radio te behouden.
Voor elke band werkt een oscillator, die synchroon is afgestemd met de RF-resonantiecircuits en de basisoscillator van de ontvanger. De frequentie kan worden aangepast met behulp van condensatordiodes. Om ervoor te zorgen dat de zendfrequentie overeenkomt met de ontvangstfrequentie, bereikt een signaal van de betreffende oscillator, versterkt door een gemeenschappelijke breedbandige eindversterkertrap, ook de mixer, waar de ontvangen middenfrequentie wordt gegenereerd met behulp van de basisoscillator.
Het middenfrequentsignaal wordt door een AFC-systeem vergeleken met een signaal (referentiesignaal) met een precieze frequentie en frequentiegemoduleerd door het microfoonsignaal. Het gemoduleerde referentiesignaal wordt gegenereerd met behulp van een speciaal intern besturingssysteem, waarvan de nauwkeurigheid wordt gegarandeerd door een kwartskristalgenerator.
Het uitgangssignaal van de eindversterker wordt via een harmonisch filter via de antenne-aanpassing naar de antenne geleid. Het audio-uitgangsniveau wordt weergegeven door een meter op de antennevoet.
De frequentieteller wordt gebruikt om de werkfrequentie van de radio te meten en weer te geven. De frequentieteller telt de frequentie van de basisoscillator. Deze frequentie is 8 MHz lager in het bereik van 36-52 MHz en 8 MHz hoger in het bereik van 20-36 MHz dan de referentiefrequentie, zodat de teller automatisch optelt of aftrekt bij het schakelen tussen bereiken.De frequentieteller is qua werkingsprincipe een klassieke frequentiemeter.
Het signaal van de basisoscillator wordt via een HF-trap naar een van de signaalgate-ingangen gestuurd. De HF-trap transformeert het signaal naar een blokgolf en versterkt het. De uitgang wordt afgestemd op de ingang van de TTL-poort. Aan de andere kant wordt het stuursignaal van het combinatorische netwerk gestuurd, dat de tijd van 8 ms bepaalt waarin het HF-signaal wordt doorgestuurd voor de telling. De doorgestuurde pulsreeks wordt via een 1:8 frequentiedeler naar de tellerdecade gestuurd. Nadat de telling is voltooid, is het resultaat van de frequentiemeting beschikbaar op de parallelle uitgangen in BCD-code.
7-segment LED-displaycijfers zijn aangesloten op de uitgangen van de tellerdecade, waarbij elk cijfer een 7-segment decoder heeft.
Als bijgevoegd dokument, de Duitse beschrijving van de radio in pdf: